Kontrol Basamağı (Check Digit) Nedir?

Kontrol basamağı (Check Digit) barkod rakamlarının sonunda bulunan ve kontrol basamağından önceki barkod rakamlarının bir formüle tabi tutulmasından dolayı elde edilen bir rakamdır.

Yukarıdaki örnek EAN-13 barkodunda en sondaki 3 rakamı kontrol basamağıdır.

 

Kontrol Basamağı (Check Digit) Hesaplama Yöntemi

 

Barkod Değeri: X₁ X₂ X₃ X₄ X₅ X₆ X₇ X₈ X₉ X₁₀ X₁₁ X₁₂ X₁₃

1.Adım: Barkod değerinin çift haneleri toplanır.
 X₂ + X₄ + X₆ + X₈ + X₁₀ + X₁₂

2.Adım: 1.Adımda çıkan sayı 3 ile çarpılır.

3.Adım: Barkod değerinin tek haneleri toplanır.
 X₁ + X₃ + X₅ + X₇ + X₉ + X₁₁

4.Adım: 2 nci ve 3 üncü adımda elde edilen sayılar toplanır.

5.Adım: 4 üncü adımda çıkan rakam kendisinden büyük 10 sayısının katından çıkartılır.

Sonuç: 5 nci adımda elde edilen sayı kontrol basamağı (Check Digit) rakamıdır.

 

Örnek Hesaplama:

 

Yukarıdaki resimde EAN-13 tipindeki 8681705640313 barkod rakamında 3 kontrol basamağıdır.

Aşağıda hesaplama mantığı adım adım anlatılmıştır.

 

1.Adım: Barkod rakamının çift haneleri toplanır. 6+1+0+6+0+1=14
2.Adım: 1.adımda çıkan sayı 3 ile çarpılır. 14*3=42
3.Adım: Barkod rakamının tek haneleri toplanır. 8+8+7+5+4+3=35
4.Adım: 2 inci adımda elde edilen sayı ile 3 üncü adımda elde edilen sayı toplanır. 42+35=77
5.Adım: 4.adımda elde edilen sayı (yukarıda 77  olarak elde edilmiş) kendisinden büyük 10 u katı olan 80 den çıkartılır.80-77=3
 

Sonuç: 5 nci adımda elde edilen sayı (yukarıda 3 olarak elde edilmiş) kontrol basamağı (Check Digit) rakamıdır.